علمای معاصرین (کتاب)

علمای معاصرین یا علمای معاصر کتابی به زبان فارسی، نوشته ملاعلی واعظ تبریزی (متوفای ۱۳۲۷ش) است که به سرگذشت سیصد تن از مشاهیر و بزرگان شیعه در ایران، عراق و هند می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۳۶۵ق به همت محمدباقر آقاخویی کلکته‌چی و به‌خط میرزا طاهر خوشنویس در چاپخانه اسلامیه به چاپ رسید.

نویسنده

ملاعلی واعظ خیابانی تبریزی از عالمان و واعظان شیعه در قرن چهاردهم قمری است که در تبریز می‌زیست. کتاب وقایع الایام اثر وی است.

نام کتاب

گفته شده نام اصلی کتاب، «علمای معاصرین» بوده و بعدها با عنوان «علمای معاصر» منتشر شده است. بنیاد محقق طباطبایی هم از وجود چاپ سنگی این اثر با نام «علماء معاصرین» یاد کرده، اما آقابزرگ تهرانی در الذریعه، عنوان «علمای معاصر» را برای کتاب ملاعلی تبریزی به‌کار برده است.

محتوا

ملا علی تبریزی در کتاب علمای معاصرین، به شرح‌حال عالمان مشهور در ایران، عراق و هند پرداخته است. اسامی افراد بر اساس سال درگذشت آنها مرتب گردیده و در دو بخش تدوین یافته است:

• مقصد اول: احوال فوت‌شدگان از سال ۱۲۹۹ق تا سال چاپ کتاب (رمضان سال ۱۳۶۵ق).
• مقصد دوم: در شرح‌حال افرادی که در سال تدوین کتاب زنده بوده‌اند.

نخستین کسی که در کتاب معرفی شده، سید حسین کوه‌کمری (متوفای ۱۲۹۹ق) و آخرین فرد هم نویسنده کتاب است. واعظ تبریزی اجازات روایت و امور حسبیه‌ای را که از عالمان عصر خویش دریافت نموده، در آخر کتاب ضمیمه کرده است. درباره برخی از عالمان معاصر مانند جعفر سبحانی هم به اختصار، گزارشی آمده که مصحح کتاب، مطالبی به آن افزوده است.

چاپ

کتاب علمای معاصرین در سال ۱۳۶۵ق مصادف با ۱۳۲۵ش به همت محمدباقر آقاخویی کلکته‌چی و به‌خط میرزا طاهر خوشنویس در چاپخانه اسلامیه به چاپ رسید. کتاب در سال ۱۳۸۳ش با عنوان «علمای معاصر» از سوی انتشارات نوید اسلام منتشر شد. دو نسخه از این کتاب در کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی نگهداری می‌شود.

پانویس

منابع

• آقابزرگ تهرانی، الذریعه، بیروت، دارالاضواء.
• الوان‌ساز خویی، محمد، «فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله ملاعلی واعظ خیابانی تبریزی»، در مجله نسخه‌پژوهی، شماره۳، ۱۳۸۵ش.
• واعظ تبریزی، علی، علمای معاصر، تصحیح عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، نوید اسلام، قم، ۱۳۸۳ش.
• یارمحمدی، کبری، فهرست کتب چاپ سنگی کتابخانه محقق طباطبائی، بنیاد محقق طباطبایی.